Het VvE Loket in Amsterdam is het aanspreekpunt voor de Amsterdamse VvE’s op het gebied van verduurzamen. Samen met Stichting !Woon biedt het VvE Loket hulp bij juridische en verduurzamings vraagstukken. Dit komt voort uit het programma VvE Aanpak van de gemeente Amsterdam. Het VvE Loket biedt webinars aan en richt zich volgens de eigen website vooral op een aardgasvrij Amsterdam in 2040. VvE’s kunnen energieadviezen en haalbaarheidsonderzoeken aanvragen, maar in 2023 kan dat pas vanaf het vierde kwartaal vanwege een lopend aanbestedingstraject. We horen van veel VvE bestuurders dat het VvE Loket slecht bereikbaar is en dat het VvE Loket weinig kan betekenen als een VvE bestuur zelfstandig stappen wil zetten op het verduurzamingsvlak. Hulp bij acties zoals aansluiten op stadswarmte, het hele pand gasloos maken of gezamenlijke inkoop van dubbel glas wordt niet geboden. De VvE’s die in 2021 of 2022 haalbaarheidsonderzoeken of energieadviezen hebben laten uitvoeren melden allemaal dat deze adviezen volledig vrijblijvend en niet bindend zijn en er wordt geen projectbegeleiding aangeboden. Hierdoor staat een VvE na het doorlopen van het gehele haalbaarheidsonderzoek nog steeds op het vertrekpunt. En men verliest vaak het broze draagvlak dat onder de bewoners aanwezig was.
In 2022 zijn er 34 haalbaarheidsonderzoeken uitgevoerd, en 22 energieadviezen aan grote VvE’s en 17 energieadviezen aan kleine VvE’s gegeven. In 2023 moet dit verdubbeld worden, maar de aanbesteding is pas op 20 juli 2023 gegund. Daarbij bedenkend dat er 22.000 VvE’s zijn in Amsterdam lijkt dit erg weinig ambitieus. Op dit moment staan er 44 VvE’s op de wachtlijst voor een haalbaarheidsonderzoek, en 65 grote VvE’s en 7 kleine VvE’s op de wachtlijst voor een energieadvies.
Volgens de aanbesteding zouden aanbieders van de onderzoeken en adviezen worden gescoord op basis van feedback van de VvE’s. Tot op heden is er geen evaluatie uitgevoerd en zijn de aanbieders van de haalbaarheidsonderzoeken niet gescoord. Ook is niet bekend of de inzet van bovenstaande middelen heeft geleid tot uitvoer van maatregelen waarmee de doelstellingen van de gemeente behaald zullen worden. Het lijkt alsof de gemeente Amsterdam ervoor kiest om de ingeslagen weg te vervolgen zonder dat de resultaten uit het recente verleden goed worden gewogen.
De VvE Bond heeft de volgende vraag voorgelegd aan het VvE Loket: Veel VvE’s met blokverwarming stappen op dit moment opnieuw over op gasketels, dat betekent dat ze tot 2040 niet van het gas zullen gaan. Wat betekent dat voor de doelstelling van de gemeente? Het VvE Loket reageerde op 3 augustus als volgt:
“Gemeente Amsterdam heeft de ambitie om voor 2040 aardgasvrij en in 2050 een klimaatneutrale stad te zijn. Daarvoor is nodig dat alle inwoners en ondernemers in Amsterdam meedoen. Het is belangrijk om alle kansen te benutten om de stap naar duurzaam verwarmen te maken of voorbereidingen daarvoor te gaan treffen. Verstandiger dan ‘gewoon’ een oude blokverwarming vervangen door een nieuwe cv-ketel is om vroegtijdig na te denken over het moment dat de ketel vervangen moet worden [MJOP] en niet te wachten op een storing of tot de ketel echt kapot is. Dat geeft tijd om informatie te
verzamelen over wat de duurzame alternatieven zijn, hoeveel die kosten en of er subsidie of goedkope leningen zijn, en of dit aantrekkelijker is dan gewoon fossiel te blijven verwarmen. Als vve-leden vooraf goed geïnformeerd zijn en er ligt een plan of zelfs al een besluit om duurzamer te gaan verwarmen [groen MJOP] dan kunnen vve’s op dat moment een stap zetten. ”
Blijkbaar ziet het VvE Loket geen rol voor de gemeente weggelegd om deze trend te stoppen.
Ook heeft de gemeente Amsterdam duurzaamheidscoördinatoren in dienst. Deze opereren vooral in projectgebieden. Voor individuele VvE’s met een verduurzamingswens kunnen of mogen ze niet veel betekenen. Bij een stadsbezoek in de wijk Osdorp was het bericht van de duurzaamheidscoördinator dat een woningeigenaar binnen een VvE toch vooral zelf verantwoordelijk is voor de verduurzamingstaak. Deze opvatting staat haaks op de versnellingsagenda voor VvE’s van de rijksoverheid en hiermee lijkt de gemeente een eigen conservatieve koers te varen als het gaat om een ‘VvE aanpak’.
Inmiddels zouden er 40 projectgebieden zijn aangewezen in Amsterdam om te onderzoeken of een wijkgerichte duurzaamheids aanpak kansrijk is. De VvE besturen worden in die projectgebieden niet op voorhand meegenomen. Dat is een gemiste kans, want vaak bevinden zich binnen die besturen sleutelfiguren die een goed beeld kunnen schetsen van de heersende moraal binnen het pand, in de straat en soms in de wijk. Het is onbekend welke projectgebieden er zijn aangewezen.