VvE’s zijn niet alleen juridische constructen, het zijn mensen, die zich verplicht verenigd hebben omdat ze in hetzelfde gebouw wonen. Uit hun midden kiezen ze een bestuur, en zo proberen ze hun gebouw en omgeving in goede staat te houden. Bestuurders schrikken vaak terug om impopulaire maatregelen voor te stellen uit vrees voor de reacties van medebewoners. De leefbaarheid staat hierdoor onder druk.
Ons eerste en overkoepelende advies is dan ook aan alle stakeholders in de verduurzamingsopgave: houdt rekening met de rol, positie en kennisniveau van deze amateur bestuurders. Neem dat mee in al uw acties. Plan bijvoorbeeld overleggen ná werktijd. Wees makkelijk vindbaar en bereikbaar.
We adviseren de gemeente Amsterdam om de VvE’s te ontzorgen op de thema’s veiligheid, sociaal welbevinden, leefbaarheid en financiële uitdagingen, zodat er daadwerkelijk meer tijd is voor het verduurzamingsvraagstuk.
Daarnaast kan de VvE Aanpak alleen slagen als de data en feiten juist zijn: actualiseer het VvE rapport uit 2018 en neem daar de staat van verduurzaming in mee. Bevraag de Amsterdamse VvE’s middels een enquête, publiceer en gebruik de resultaten. Amsterdam is een VvE-stad, meer dan de helft van de woningen behoort tot een VvE. Als je meer wilt bereiken in de stad heb je VvE’s nodig. En VvE’s hebben de gemeente nodig.
Evalueer de ingezette instrumenten en externe bedrijven die tot nu toe de VvE Aanpak hebben mogen uitvoeren. Maak dan pas beleidsplannen voor de volgende jaren.
Voer haalbaarheidsonderzoeken uit naar het draagvlak onder eigenaren met betrekking tot verduurzaming voordat er verdere technische onderzoeken worden uitgevoerd. Is het draagvlak groot genoeg, stel dan vanuit de gemeente een procesbegeleider aan om samen de juiste stappen te zetten om tot complete verduurzaming van het pand te komen. Is het draagvlak niet groot genoeg, dan zal gezamenlijk moeten worden onderzocht wat de hindernissen zijn. Daarmee creëer je een gedeelde verantwoordelijkheid van eigenaren en overheid. De procesbegeleider is bij alle stappen betrokken en zorgt voor juiste voorlichting naar de eigenaren en huurders.
Er zijn bewustzijncampagnes nodig voor eigenaren over verduurzamen en wat dat precies inhoudt. Werk aan de beeldvorming rondom stadswarmte en alternatieve warmtebronnen, geef een realistisch beeld wat een eigenaar en VvE op dit gebied van de gemeente of rijksoverheid mag verwachten.
Herzie de warmtevisie zo snel mogelijk. Stel eerlijke en haalbare doelen op ten aanzien van een aardgasvrij Amsterdam voor VvE’s. Maak buurtuitvoeringsplannen (BUG) met bewoners uit de buurt. Betrek hier expliciet de VvE besturen en bewonerscommissies bij.
Maak de 40 projectgebieden bekend en stel per projectgebied een VvE werkgroep samen met ten minste één ambtenaar aan boord die slagvaardig is op het gebied van verduurzaming.
Creëer parallel een virtuele verduurzaming van een complex van een woningcorporatie en een min of meer identiek (buur) VvE complex (bouwjaar en omvang) en doorloop alle stappen gezamenlijk en transparant. Scherp met de opgedane informatie het beleid van de VvE Aanpak aan.
Commerciële verhuurders binnen een VvE kunnen het besluitproces vertragen. Huurders binnen een VvE worden vaak niet meegenomen in informatievoorziening over verduurzaming en lopen hierdoor achterstand op waardoor financiële- en gezondheidsschade kan ontstaan. De eigenaren en bewoners verwachten van de overheid een heldere visie en beleid hoe commerciële partijen geweerd of tenminste op hun plaats gehouden kunnen worden binnen een VvE.
Versimpel de subsidies: maak de formulieren makkelijk vindbaar en invulbaar en stel minder hoge eisen aan bewijsmateriaal. De eis om binnen een blok verwarmd pand ook de individuele gasaansluiting af te sluiten is een grote hindernis bij de warmtetransitie. Laat deze eis los (met behoud van subsidie) en ga samen met het bestuur en eigenaren de uitdaging aan om na de geslaagde warmtetransitie alsnog de overgebleven huishoudens met individuele gasaansluiting te verleiden tot overstap op elektrisch (inductie) koken.
Werk samen met VvE’s en eigenaren aan een duidelijke inzage in verbruik en kosten (blok)verwarming en energieverbruik. Hiervoor zijn applicaties beschikbaar die echter weer een financiële belasting zijn. Biedt deze gratis aan als instrument om energieverbruik te monitoren en in te zetten tegen energiearmoede.
Niet iedereen begrijpt de bestuurlijke taal. Bied alle teksten aan op B1 niveau.
Verduurzaming gaat ook over hittestress. Terwijl wij ons buigen over het isoleren en warm houden van de Amsterdamse woningvoorraad in de koude maanden, worden we door de klimaatverandering ingehaald en zijn er dagen dat het door de hittestress onleefbaar is in de huizen. Neem de mate van hittestress mee in de VvE Aanpak en maak hier integraal beleid op. Plant bijvoorbeeld meer bomen. Ga stadsbreed aan de slag met groene daken, stel hiervoor subsidies beschikbaar.
Een groot gedeelte van de oudbouw VvE’s moeten eerst worden gemoderniseerd voordat er een aansluiting op een warmtenet kan plaatsvinden. Dit zijn ingrijpende en kostbare bouwkundige aanpassingen, die vaak ook nog een vergunningstraject moeten doorlopen, zoals flora- en faunawetgeving. Net zoals er sinds 2000 veel geld van de rijksoverheid is geïnvesteerd in de stedelijke vernieuwing gericht op woningen in bezit van woningcorporaties, is financiële ondersteuning noodzakelijk voor de oudbouw VvE’s, om tweedeling te voorkomen.
Er moet een compensatieregeling in het leven worden geroepen bij overstap op warmtenet voor VvE’s met nog relatief nieuwe cv-ketels.